Astronomicheskaya nedelya s 13 po 19 aprelya 2015 goda
10.04.2015 17:17 | Aleksandr Kozlovskii
Na dannoi nedele dolgoperiodicheskaya peremennaya zvezda R Vodoleya budet vidna nevooruzhennym glazom (5,5m), u Merkuriya nachinaetsya blagopriyatnaya vechernyaya vidimost', Vesta prohodit v 2,5 gr. yuzhnee Neptuna, a takzhe proizoidet pokrytie Lunoi (F= 0,01) Urana (ne vidno iz-za blizosti k Solncu). Venera vsyu nedelyu nahoditsya bliz zvezdnogo skopleniya Pleyady. Novaya zvezda v sozvezdii Strel'ca i Novaya zvezda v sozvezdii Zmeenosca vidny na utrennem nebe, a novaya kitaiskaya kometa - na vechernem.
Prodolzhaetsya period, kogda sputniki Yupitera (pomimo togo, chto pokryvayutsya i zatmevayutsya samoi planetoi i prohodyat pered nei) pokryvayutsya drug drugom. Naprimer, 14 aprelya Io pokroet Evropu, a 18 aprelya Kallisto pokroet Io. Podrobnaya tablica soedinenii. Konfiguracii sputnikov mozhno utochnit' po grafiku v KN na aprel'.
Iz planet Solnechnoi sistemy: Merkurii poyavlyaetsya na vechernem nebe v seredine nedeli, Venera i Mars nablyudayutsya po vecheram, Yupiter dostupen dlya nablyudenii bol'shuyu chast' nochi, a Saturn prisutstvuet na utrennem nebe. Uran ne viden, a Neptun mozhno obnaruzhit' v binokl' ili teleskop na fone utrennih sumerek.
Luna v svoem dvizhenii po nebesnoi sfere posetit sozvezdiya Kozeroga, Vodoleya, Ryb i Ovna, obladaya utrennei, a zatem - vechernei vidimost'yu. Nachalo nedeli nochnoe svetilo provedet v sozvezdii Kozeroga, gde budet umen'shat' fazu, prevrashayas' v serp. Luna budet vidna nizko nad gorizontom v utrennie chasy. Minovav sozvezdie Kozeroga, stareyushii serp 14 aprelya pereidet v sozvezdie Vodoleya, gde sblizitsya s Neptunom 15 aprelya pri faze 0,15. Sozvezdiya Ryb tonkii serp dostignet 16 aprelya pri faze 0,1. Zdes' 18 aprelya Luna pokroet Uran i primet fazu novoluniya. Pereidya na vechernee nebo, molodoi mesyac budet nablyudaem v vide samogo tonkogo serpa uzhe na sleduyushii den'. Vecherom 19 aprelya Luna sblizitsya v sozvezdii Ovna s Merkuriem i Marsom, levee i vyshe kotoryh budet siyat' Venera.
Iz komet vysokim bleskom (okolo 7m) obladaet C/2014 Q2 ( Lovejoy ), kotoraya podnimaetsya k Polyarnoi zvezde po sozvezdiyu Kassiopei pri dostatochno blagopriyatnoi vidimosti, t.k. ne zahodit za gorizont. Nabiraet yarkost' kometa 88P/Howell v sozvezdii Vodoleya (yarche 9m) bliz Vesty i Neptuna. Kometu C/2015 C2 (SWAN) mozhno nablyudat' v teleskopy srednei sily v sozvezdii Ryb i Andromedy. Karty putei komet i asteroidov - v KN na aprel'.
Sredi asteroidov samyi vysokii blesk (8,0m) imeet Vesta, peremeshayushayasya k vostoku po sozvezdiyu Vodoleya bliz Neptuna i komety 88P/Howell (na utrennem nebe).
Iz otnositel'no yarkih (do 8,0m fotograficheskogo bleska) dolgoperiodicheskih peremennyh zvezd (po dannym AAVSO), nablyudaemyh s territorii nashei strany, maksimuma bleska dostignut: RV CEN (7,7m) - 14 aprelya, R AQR (6,5m) - 14 aprelya, RS SCO (7,0m) - 18 aprelya.
Iz meteornyh potokov aktivnost' s serediny nedeli nachinayut proyavlyat' Liridy.
Nekotorye pary svetil, popadayushie v pole zreniya binoklya na dannoi nedele: Luna - Neptun, Luna - Uran, Luna - Merkurii, Luna - Mars, Venera - Pleyady, Yupiter - M44 (Yasli), Saturn - beta Skorpiona, Uran - del'ta Ryb, Neptun - sigma Vodoleya, C/2014 Q2 ( Lovejoy ) - psi Kassiopei, 88P/Howell - Neptun i Vesta (pri odinakovom bleske), Yunona - beta Raka, Irida - beta Sekstanta.
Obzor nebesnyh ob'ektov aprelya - v zhurnale Nebosvod za aprel' 2009 goda.
Novosti lyubitel'skoi astronomii na ASTRONET - http://vo.astronet.ru/planet .
Dopolnitel'nye svedeniya na saite Bol'shaya Vselennaya i v Astronomicheskom kalendare Sergeya Gur'yanova.
Yasnogo neba i uspeshnyh nablyudenii!
Solnce. Maksimal'naya vysota dnevnogo svetila nad gorizontom na shirote Moskvy sostavlyaet 44 gradusa (na seredinu nedeli). Momenty nachala i konca grazhdanskih (Grzh.) i navigacionnyh (Nav.) sumerek, a tak zhe voshod, zahod Solnca i dolgota dnya dlya Moskvy na nedelyu ukazany v tablice.
data Nav. Grzh. Voshod Zahod Grzh. Noch' Dol.dnya 13 03:43 04:43 05:31 19:30 20:18 21:18 13:59 14 03:40 04:40 05:28 19:32 20:20 21:21 14:03 15 03:37 04:38 05:26 19:34 20:22 21:24 14:08 16 03:33 04:35 05:23 19:36 20:25 21:27 14:12 17 03:30 04:32 05:21 19:38 20:27 21:30 14:17 18 03:27 04:29 05:18 19:40 20:29 21:33 14:21 19 03:23 04:27 05:16 19:42 20:31 21:36 14:26
Tekushie dannye o Solnce i vid ego poverhnosti na dannoe vremya. Vidimyi diametr Solnca imeet znachenie 31'53" (na seredinu nedeli). Dnevnoe svetilo dvizhetsya po sozvezdiyu Ryb do 18 aprelya, perehodya zatem v sozvezdie Ovna.
Luna. Estestvennyi sputnik Zemli vstupaet v fazu novoluniya 18 aprelya. Faza Luny na tekushii moment. Fazy Luny na budushee. V tablice ukazany momenty voshoda, verhnei kul'minacii, zahoda, vysota verhnei kul'minacii, faza, radius i ekvatorial'nye koordinaty Luny na moment verhnei kul'minacii dlya Moskvy. Ld - libraciya Luny po dolgote, Lsh - libraciya Luny po shirote, Dt - dolgota utrennego terminatora (libracii - na 00:00 dlya Moskvy).
data Vosh VK Zahod VKg. faza radius koordinaty (VK) Ld Lsh Dt 13 02:56 07:35 12:22 +20o 0,39 16'06" 20:29,2 -15o04' -5,3 -5,4 198,7 14 03:29 08:30 13:41 +23o 0,27 16'17" 21:28,1 -11o40' -4,5 -4,6 210,9 15 03:57 09:24 15:03 +27o 0,17 16'26" 22:26,8 -07o28' -3,3 -3,4 223,1 16 04:24 10:19 16:28 +32o 0,09 16'31" 23:25,5 -02o46' -2,0 -2,0 235,3 17 04:50 11:14 17:53 +37o 0,03 16'33" 00:24,4 +02o08' -0,4 -0,3 247,5 18 05:16 12:09 19:17 +41o 0,00 16'30" 01:23,8 +06o50' 1,1 1,4 259,6 19 05:45 13:05 20:39 +45o 0,01 16'22" 02:23,7 +10o59' 2,7 3,1 271,8
Na etoi nedele Luna 15 aprelya pri faze 0,15 sblizitsya s Neptunom, 18 aprelya pri ubyvayushei faze 0,01 pokroet Uran, a 19 aprelya pri rastushei faze 0,01 sblizitsya s Merkuriem i Marsom.
Merkurii. Planeta peremeshaetsya v odnom napravlenii s Solncem po sozvezdiyu Ryb. Merkurii s serediny nedeli mozhno budet nablyudat' na fone vechernei zari u zapadnogo gorizonta. Poiski planety luchshe vsego provodit' v binokl', a v teleskop bystraya planeta vidna v vide nebol'shogo diska. Blesk planety umen'shaetsya ot -1,9m do -1,3m, vidimyi diametr postepenno vozrastaet ot 5 do 5,5 uglovyh sekund, a faza umen'shaetsya ot 1 do 0,9. Rasstoyanie ot Zemli umen'shaetsya ot 1,32 do 1,23 a.e.. Kosmicheskie issledovaniya - Messendzher.
Venera. Planeta obladaet pryamym dvizheniem v sozvezdii Tel'ca bliz zvezdnogo skopleniya Pleyady. Vechernyaya Zvezda yavlyaetsya ukrasheniem sumerechnogo i rannego nochnogo neba. V teleskop viden nebol'shoi belyi oval bez detalei. Opytnye nablyudateli mogut otyskat' Veneru na dnevnom nebe s primeneniem binoklya i nevooruzhennym glazom. Luchshee vremya dlya etogo - vtoraya polovina dnya. Nachinayushim lyubitelyam astronomii takie nablyudeniya nuzhno provodit' v prisutstvii bolee opytnyh nablyudatelei vo izbezhanie napravleniya opticheskogo instrumenta na Solnce, v rezul'tate chego mozhno povredit' zrenie! Elongaciya Venery k koncu nedeli uvelichivaetsya do 40 gradusov, a uglovye razmery planety - ot 14,9 do 15,5 sekund dugi. Blesk sohranyaetsya na urovne -4,0m pri faze okolo 0,72. Rasstoyanie mezhdu Zemlei i Veneroi umen'shaetsya ot 1,13 do 1,08 a.e.. Kosmicheskie issledovaniya - Venera-Ekspress.
Mars. Zagadochnaya planeta peremeshaetsya v odnom napravlenii s Solncem po sozvezdiyu Ovna. Planeta vidna okolo chasa na vechernem nebe u zapadnogo gorizonta, no ne predstavlyaet interesa dlya nablyudenii v teleskop. Blesk Marsa sostavlyaet +1,4m, a vidimyi diametr - okolo 4 sekund dugi. Rasstoyanie mezhdu Marsom i Zemlei v konce nedeli uvelichivaetsya do 2,43 a.e.. Kosmicheskie issledovaniya - MSL Curiosity.
Yupiter. Gazovyi gigant imeet pryamoe dvizhenie , peremeshayas' po sozvezdiyu Raka v 5 gradusah levee zvezdnogo skopleniya M44 (Yasli). Yupiter dostupen dlya nablyudenii bol'shuyu chast' nochi, a viden on na nebe v vide yarkoi zvezdy zheltovatogo cveta, vysoko podnimayas' nad yuzhnym gorizontom v vechernee vremya. Uglovoi diametr samoi bol'shoi planety Solnechnoi sistemy umen'shaetsya ot 40,0 do 39,2 sekund dugi (-2,1m), a rasstoyanie ot Zemli uvelichivaetsya ot 4,93 do 5,03a.e.. Prodolzhaetsya blagopriyatnyi period vidimosti Yupitera. V nebol'shoi teleskop mozhno razglyadet' polosy na diske planety (parallel'no ekvatoru) i drugie detali, a takzhe pokrytiya sputnikov planetoi i prohozhdeniya ih pered planetoi. V lyubitel'skie teleskopy srednei sily nablyudaetsya prohozhdenie tenei sputnikov po poverhnosti samoi bol'shoi planety Solnechnoi sistemy, a takzhe vzaimnye pokrytiya (!!) ee sputnikov. Konfiguracii chetyreh bol'shih sputnikov Yupitera imeyutsya v KN na aprel'. Kosmicheskie issledovaniya - Galileo.
Saturn. Okol'covannaya planeta peremeshaetsya popyatno po sozvezdiyu Skorpiona bliz zvezdy beta Sco s bleskom +2,6m. Saturn mozhno nablyudat' na utrennem nebe nad yugo-vostochnym gorizontom okolo 6 chasov. Usloviya vidimosti ego s kazhdym dnem uluchshayutsya. Blesk planety priderzhivaetsya znacheniya +0,1m, pri uglovom diametre 18,2 sekund dugi. V teleskop horosho vidno kol'co (dostigayushee v dlinu bolee 40 uglovyh sekund pri naklone k nablyudatelyu pod uglom 25 gradusov) i inogda detali poverhnosti planety, a iz sputnikov naibolee dostupen Titan (8,0m). Rasstoyanie ot Zemli do Saturna postepenno umen'shaetsya ot 9,20 do 9,13 a.e.. Kosmicheskie issledovaniya - Kassini.
Uran. Planeta (m= +6,0, d= 3,3 ugl. sek.) dvizhetsya v odnom napravlenii s Solncem v sozvezdii Ryb (u granicy s sozvezdiem Kita) yuzhnee zvezdy epsilon Psc (4,2m). Uran zakonchil vechernyuyu vidimost', i stanet dostupnym dlya nablyudenii lish' v mae. Dlya rassmotreniya diska planety nuzhen teleskop s uvelicheniem ot 80 krat (pri ideal'nyh usloviyah) i vyshe. 6 aprelya planeta v soedinenii s Solncem. Rasstoyanie mezhdu Zemlei i Uranom priderzhivaetsya znacheniya 20,98 a.e.. Kosmicheskie issledovaniya - Voyadzher-2.
Neptun. Planeta (m= +8,0, d= 2,3 ugl. sek.) peremeshaetsya v odnom napravlenii s Solncem po sozvezdiyu Vodoleya mezhdu zvezdami sigma Aqr (4,8m) i lyambda Aqr (3,7m) i ryadom s Vestoi i kometoi 88P/Howell. Neptun nahoditsya na utrennem nebe, a naiti ego mozhno v binokl' ili teleskop. Dlya rassmotreniya diska planety ponadobitsya instrument s uvelicheniem ot 100 krat (pri ideal'nyh usloviyah) i vyshe. Polozhenie samyh dalekih planet na nebesnoi sfere mozhno prosmotret' na zvezdnyh kartah v KN na yanvar' i Astronomicheskom kalendare na 2015 god. Rasstoyanie mezhdu Zemlei i Neptunom umen'shaetsya ot 30,68 do 30,60 a.e.. Kosmicheskie issledovaniya - Voyadzher-2.
Pluton. Karlikovaya planeta ili plutoid (+14m) nahoditsya v sozvezdii Strel'ca (bliz trio zvezd pi, omikron i ksi Sgr) na rasstoyanii 32,60 a.e.. ot Zemli k koncu nedeli. Dlya vizual'nyh nablyudenii Plutona neobhodim teleskop s diametrom ob'ektiva ot 250 mm i prozrachnoe nebo. Kosmicheskie issledovaniya - Novye Gorizonty (14 iyulya 2015 goda maksimal'noe sblizhenie).
Obzornye stat'i o planetah i malyh telah Solnechnoi sistemy - Nebosvod 12 za 2008 god i 1 - 8 za 2009 god.
Dopolnitel'no http://galspace.spb.ru (vse o planetah) i http://astro.websib.ru (raznoobraznaya spravochnaya astroinformaciya)
Efemeridy planet i nekotoryh asteroidov na seredinu nedeli
16/04/2015 00:00 dlya Moskvy. Epoha 2000.0 (rasstoyanie do Luny - v radiusah Zemli).
Pryamoe vosh. Sklonenie Blesk Rasst.(a.e.) Vidimost' Vosh VK Zahod Uran 01h 02m 48.0s +06o01'07.1 +5,8 20,989457 - 05:17 11:56 18:35 SOLNCE 01h 34m 01.0s +09o48'24.8 -26,8 1,003331 14:12 05:23 12:29 19:36 Merkurii 01h 58m 05.4s +12o11'35.0 -1,8 1,289061 00:05 v 05:34 12:55 20:20 Mars 02h 34m 04.3s +15o08'57.2 +1,4 2,417162 00:54 v 05:50 13:29 21:08 Venera 04h 09m 42.4s +22o44'53.2 -4,1 1,108284 03:31 v 06:26 15:05 23:46 6 Geba 05h 28m 19.1s +15o57'19.6 +10,2 2,669051 03:53 v 08:38 16:22 00:07 3 Yunona 08h 30m 18.5s +13o24'45.6 +9,5 2,112149 06:36 v 11:58 19:23 02:51 Yupiter 09h 00m 47.3s +17o58'19.4 -2,1 4,971152 07:39 v 11:56 19:53 03:53 8 Flora 09h 34m 58.7s +20o51'13.3 +10,1 1,775303 08:31 n* 12:07 20:27 04:50 7 Iris 10h 27m 02.7s +01o18'06.9 +9,4 1,865220 07:18 vn 15:08 21:19 03:33 Saturn 16h 09m 12.5s -18o47'33.5 +0,3 9,168209 05:49 nu 22:56 03:04 07:08 2 Pallada 18h 00m 28.6s +17o59'17.0 +9,1 2,594122 07:53 u 20:52 04:55 12:53 1 Cerera 20h 24m 54.1s -23o32'28.6 +8,4 2,848294 00:53 u 03:52 07:19 10:46 Neptun 22h 42m 34.2s -08o59'01.4 +7,9 30,646281 00:19 u 04:26 09:36 14:46 4 Vesta 22h 45m 04.0s -11o31'27.0 +7,7 2,817041 - 04:44 09:39 14:34 LUNA 23h 02m 18.5s -04o39'56.2 -7,4 56,803975 00:21 u 04:24 10:19 16:28 16 aprelya 2015 goda 00:00 po moskovskomu vremeni. Sblizheniya menee 20 gradusov u svetil: 02o36'49.1 Neptun - 4 Vesta 05o16'25.5 Venera - Pleyady 06o22'14.7 SOLNCE - Merkurii 06o31'47.6 Neptun - LUNA 08o04'34.7 LUNA - 4 Vesta 08o33'32.9 Yupiter - 8 Flora 08o36'25.4 SOLNCE - Uran 08o38'06.6 Yupiter - 3 Yunona 08o46'28.3 Venera - Al'debaran 08o56'41.2 Saturn - Antares 09o13'31.5 Merkurii - Mars 11o37'34.7 7 Iris - Regul 11o57'20.6 8 Flora - Regul 12o35'14.5 6 Geba - Al'debaran 12o39'31.3 6 Geba - Elnat (b Tel'ca) 14o58'22.2 Merkurii - Uran 15o35'40.3 SOLNCE - Mars 17o07'55.0 3 Yunona - 8 Flora 17o22'46.2 Yupiter - Regul 17o58'49.4 3 Yunona - Polluks 18o11'46.2 Venera - Elnat (b Tel'ca) 19o26'22.2 Mars - Pleyady 19o43'27.1 Venera - 6 Geba
Asteroidy. Na etoi nedele blesk 10m prevysyat asteroidy:
1 Cerera (m=9,0) - v sozvezdii Kozeroga, 2 Pallada (m=9,6) - v sozvezdii Gerkulesa, 3 Yunona (m=9,8) - v sozvezdii Raka, 4 Vesta (m=8,0) - v sozvezdii Vodoleya, 7 Irida (m=9,9) - v sozvezdii Sekstanta, 20 Massaliya (m=9,5) - v sozvezdii Devy, 44 Nysa (m=9,9) - v sozvezdii Devy, i 532 Gerkulina (m=9,5) - v sozvezdii Zmei.
Komety. Blesk komety C/2014 Q2 ( Lovejoy ) (v sozvezdii Kassiopei) sostavlyaet okolo 7m. Ona podnimaetsya s kazhdym dnem vse severnee, yavlyayas' nezahodyashim svetilom. Blesk yarche 9m imeet kometa 88P/Howell v sozvezdii